Một người bạn học thuở ấu thơ đến mấy chục năm sau tôi mới
có dịp trò chuyện . Trong phòng tiệc cưới rộng, ông lão ngoài lục tuần này, mái tóc hoa râm vừa hớt, râu
cũng mới cạo, vóc người vốn gầy như
càng phô ra hết tất cả bao nhiêu xương
xẩu trong bộ đồ vét may không khéo mấy bằng vải xanh
xám, càng làm cho làn da nâu đen như đậm
màu hơn, cà vạt thắt vụng về, cứ ngồi thẳng lưng trên ghế đối diện với dãy bàn
tôi ngồi với lũ cháu, mắt mở to nhìn sững ,miệng luôn tủm tỉm cười. Tôi nhớ lúc
chung chuyến xe đưa dâu từ Dalat về đây,
ông lão này cũng ngồi ở băng ghế bên cạnh đám chúng tôi, vui vẻ nhìn
ra khung cảnh bên ngoài. Bây giờ trên chuyến về, tất nhiên ai chỗ nấy, chúng
tôi lại cùng ghế này. Mấy đứa cháu nhỏ sau một ngày được mặc quần áo đẹp, được
ăn uống chạy nhảy thỏa thích, bây giờ thiu thiu ngủ. Mà nhiều người lớn trên xe cũng thế, chỉ ông bạn vẫn bâng quơ nhìn ra ngoài xe,
miệng luôn giữ nụ cười.
Xe qua Di Linh, một
trường tiểu học, ông lão bỗng xoay người nhìn dáo dác như tìm kiếm ai. Tôi cũng đưa mắt nhìn theo.
Xe chạy qua một đỗi, ông lão kể lể, vừa
như tâm sự, có chút tiếc nuối : Hồi
trước tôi dạy ở đây. Bây giờ thay đổi nhiều quá .Mấy chục năm rồi. Tôi bảo, chứ
bộ không vô ra Sài gòn thăm con hay sao
mà thấy lạ? Thì đi, mà toàn đi đêm, về đêm, trời đất tối thui . Lên đến Đức
Trọng, ông lão lại bâng khuâng nhìn ra ngoài. Ông Dũng giờ ở với con gái khu
này. Chân cẳng bại liệt, không đi đâu được.May nhờ đứa con khá giả, thằng rể tốt.
Tôi ngơ ngác nhìn ông lão. Mụ còn nhớ thằng
Thái ngô Dũng con nhà ông Nuôi . À à, nhà ông Nuôi sát bên “vườn trong” nhà tui. Ừ đúng rồi đó. Lại đưa tay
chỉ : Lối này vô Lâm Hà nè.Thằng Vũ Hoa Long giờ có vườn trong này. Hồi bảy lăm nó theo ông
chú ngoài Hà Nội vô đây lập khu kinh tế mới, khổ sở không sao kể xiết, mà bây
giờ khá nhất trong mấy thằng. Có bữa gặp nhau
tụi tôi nhắc đến mụ .Nhớ hồi lớp Ba học thầy Anh ... Tôi à to, hèn
chi mà lão này luôn tìm cách ngồi gần mình, còn nhòm loi loi, cười cười suốt
ngày. Tôi nổi giọng tức giận : Hồi đó mấy ông là một đám thằng khùng.
Không có ông Huồng chắc còn quậy tui tới bến. Ông lão quay sang nhìn tôi , đôi
mắt hấp hem đầy ngạc nhiên : Ông Tôn Gia Huồng hả, làm gì có . Mà
« ông già » mụ đó !
Cha tôi ngày ấy là bạn đồng hương, đồng
nghiệp với các lão nông mà « ông lão ngoài lục tuần » vừa nhắc
đến,trừ bố của anh chàng Hoa Long ở bên ấp Hà Đông. Mỗi bận từ vườn nhà vào
vườn trong này, cha tôi luôn thu xếp chút thời gian để tạt vào nhà một trong
các cụ để uống chén chè, hút điếu thuốc lào . Lũ con chào đời, lớn lên cùng độ
tuổi, học chung ở ngôi trường làng Trung Bắc, đùa nghịch, chòng ghẹo nhau. Hồi
đó tôi khiếp đảm « tam nhân vườn đào » này. Lớp Ba của thầy Anh có
con trai nhiều hơn con gái, còn thầy trạc năm mươi , người phốp pháp, đeo kính
cận gọng vàng ,đau ốm thường xuyên, đi dạy cưỡi chiếc Vespa khá mới từ ngôi nhà nhỏ ngay trước
cổng trường Bùi Thị Xuân bây giờ, đến trường bằng con ngõ có lát đá nối từ tận ngoài đường cái chen giữa ấp Hà Đông, gửi
xe ở đó, rồi dắt con chó béc-giê lông lá
đi theo lên trường. Cách dạy của thầy là
sai một đứa đọc cho bạn chép,hoặc thầy chép lên bảng, còn đứa khác cầm
thước đi lòng vòng quanh lớp, canh chừng những
đứa nghịch ngợm. Có hôm thì có
thầy cô khác dạy thay. Không khí lớp học vô cùng tẻ nhạt. Tôi được thầy giao cho nhiệm
vụ thu giữ tiền báo. Các anh chị ở nhóm
Thanh niên Thiện chí của trường Đại học Dalat thường mang báo Trẻ Việt đến bán,
mỗi tuần một số. Độc giả đọc đã đời rồi
mới trả tiền, mỗi tờ một đồng. Rất nhiều đứa mua, tiền bạc phân minh, trừ ba
thằng quỷ này. Chúng nó đóng,rồi đòi. Nếu tôi không đưa lại, chúng vẽ bậy lên
tập vở, hắt cả mực vào áo quần, có hôm còn làm rách tung cả chiếc mũ vải xinh đẹp của tôi nữa. Khổ sở
nhất là những vết mực trên áo quần. Lũ
chúng tôi hồi ấy ở nhà mặc gì, ra trường mang theo. Con gái có những bộ
đồ bộ vải trắng, dệt hoa văn nào là ca
rô, là chim cò các thứ, nếu bị giây vào một vết mực là rất khó giặt sạch. Tôi
không thể mách thầy vì thầy ít khi có
mặt, ít quan tâm đến lũ học trò quê kệch này. Chị Nhụy hồi ấy cũng được dạy một
lớp tư (lớp Hai ) nhưng tôi thừa biết
chị vốn nể thầy, sẽ không lên tiếng giúp tôi đâu. Tôi cứ âm thầm chịu
đựng.
Một ngày , bỗng ông Huồng có mặt ở nhà tôi.
Dù cha tôi ghé bên ông thường
xuyên, nhưng ông đến « gia trang » tôi đúng một lần trong năm, để ... chơi bài
chắn. Ông mê món giải trí này, nên hễ
nhà ai tàn buổi giỗ, ông sẽ khoác chiếc ba-đờ-xuy to dày, khăn nón,và túi căng
phồng ,đến « đậu chớn ». Nhà nào quen biết mời giỗ thì tất nhiên ông
đến sớm hơn. Ngày ấy nông dân thôn tôi
làm lụng vất vả quanh năm,đồ ăn thức uống cũng hiếm,chỉ có khoảng thời gian
ngắn rảnh rỗi, trong nhà có chút xôi thịt,
đó là sau bữa giỗ . Các bà ra
về, nhưng các ông ở lại một hoặc hai ngày,cho thỏa máu đỏ đen. Chủ nhà sẽ có
« xâu » nên không mấy tính toán. Ồng ở tuổi là bậc cha chú của cha tôi ( ông là bạn buôn của
ông Cửu Miên những ngày mới vào Dalat,
khi các anh của tôi chưa chào đời ), dáng cao gầy, môi thâm tím, luôn trầm ngâm suy tưởng, làng trên xóm dưới nể trọng vì ông giàu có
bậc nhất ở đây, con cái đều học hành giỏi giang.Tôi còn khám phá ra một bí
mật : các thầy cô ở ngôi trường Trung Bắc của tôi cũng rất kính nể ông.
Ngày tôi học lớp Ba, cô con gái út của ông học lớp cuối, ông là chủ tịch hội
phụ huynh học sinh. Ông rất thường xuyên đến trường, đi quanh một vòng , gặp thầy hiệu
trưởng trò chuyện hồi lâu, rồi sẽ có một
người con đáp chiếc xe Honda đen bóng, đón ông về . Tôi nhớ một lần ông tạt qua
trường, chiếc xe Honda đen dừng ở cổng, ông thong thả đi vào, thì thầy giáo tôi
đang ngồi thẫn thờ bỗng đứng bật dậy, ra bảng hăng hái viết, rồi thao thao giảng, rồi đi
từng bàn, săm soi tập vở từng
đứa. Bọn tôi ngạc nhiên và vui mừng lắm. Hẳn hôm nay thầy đã khỏe. Thực ra
chúng tôi biết nhà thầy chuyên nấu cơm tháng cho công chức và cho vay lấy lãi,
thầy phải phụ giúp gia đình nên ít có thời gian nghỉ ngơi. Thầy vừa lui cui
kiểm tra tập vở từng đứa ,vừa đưa mắt nhìn ra thềm ,thấp thỏm ; có khi
thầy giật thót mình bởi một bóng người,
một bước chân,một giọng nói của ai đó. Cuối cùng thầy quyết định sai trưởng lớp
,chính « ông lão » này, vờ đi vệ sinh, nhân tiện giúp thầy xem thử
« ông Huồng còn không » .Điều này thầy dặn nhỏ nhưng bọn con gái
chúng tôi ngồi ở bàn đầu nghe rõ lắm .Thầy lại ra dáng lui cui cần mẫn xem ngắm
tập vở học trò, hỏi han đứa này, cú đầu đứa kia,đúng là hình ảnh một ông giáo
tận tâm, tận tụy, và đứng thẳng dậy thở
phào nhẹ nhõm khi trò trưởng lớp bước vào báo tin « không thấy ai
cả ».Như trút được gánh nặng, thầy trở lại bàn,đùa với con chó béo tốt,
mặc cho chúng tôi quậy phá ngay trước mặt .Tôi sẽ nhờ cậy ông chủ tịch hội
trình bày « nỗi khổ » của tôi với thầy .Nhưng tôi không dám tìm gặp trực tiếp ông đâu, mà tôi
cậy vào ông bố đẻ đáng kính của mình
.Tám tuổi, tôi đã mơ hồ nhận ra sức mạnh của quyền lực.
Tôi kể lể chuyện này với cha tôi sau bữa cơm
tối, khi ông ôm chiếc radio của ông, ban ngày vẫn cho chị em chúng tôi mượn,
mang về buồng riêng tận cuối nhà trên.Một tay bưng cây đèn dầu bốc khói , tay ôm
chiếc radio nhỏ, ông rất ngạc nhiên khi
thấy tôi lẽo đẽo theo sau đến tận giường .Ông tỏ vẻ bất ngờ khi nghe trọn câu
chuyện,rồi ông tủm tỉm cười ,chính là nụ cười của « ông lão bạn học »
của tôi hôm nay .Ông xoa đầu cô con gái nhỏ,
dịu dàng,ừ, để cha đi nhờ ông Huồng thưa thầy giúp con.Ông nớ cũng
quen cha hai cái thằng tê .Còn cái thằng
bên ấp Hà Đông hả, à ừ, để cha nhờ ông luôn .Chỉ sau đó một hôm, ba cái
thằng quỉ sứ này mang đủ tiền báo
đến đóng cho tôi. Cả ba đứa đều thuộc
những gia đình khá giả,chúng nó cứ vòi tới vòi lui để trêu cho tôi khóc ,để
cười hí hố mà thôi .Nhưng từ hôm ấy,chúng cứ lắm lét nhìn tôi, mà hễ thấy tôi
là chúng rủ nhau lảng tránh .Năm học lớp ba trôi qua nhanh .Sau này làm cô
giáo, tôi biết tuổi lớp ba bốn, lớp tám và lớp mười một là tuổi « dễ nổi
loạn », nhưng chương trình học lại dồn rất nhiều kiến thức, kỹ năng trọng
tâm cho các lớp này, để làm nền tàng cho các lớp thi chuyển cấp sau đó . Tôi
lên lớp sáu trường tỉnh, học ngoại ngữ mới phân biệt cụ thể các loại từ, vị
trí, giá trị,vai trò của nó, mới biết kết cấu tổ chức câu,đoạn... các thứ,mà
nhẽ ra bọn tôi phải được học từ thuở lớp ba .Nhưng chúng tôi không hề trách
thầy .Có lẽ bây giờ thầy đã ra người thiên cổ rồi. Ngôi nhà nhỏ có mảnh vườn
cây trái của thầy nay là những nhà hàng,
khách sạn sang trọng.Chúng tôi ghi nhớ những bài học sâu sắc qua qua tập báo mỏng Trẻ Việt ngày
ấy : thằng cu gỗ Pi-nô-chi-ô và lòng trung thực, nàng công chúa da lừa
với niềm tin vào chân thiện mỹ trong
cuộc sống... Thầy được chuyển trường vào năm học sau,chị Nhụy của tôi cũng thế.
Các thầy cô mới về,thầy Phúc,cô Thúy,Cô Bình,thầy Quí...được đào tạo chính
quy,tâm huyết với nghề .Những ngày lớp Ba
cùng bao chuyện vui buồn tôi cất giữ vào kỉ niệm, đó là trang kí ức đẹp
của tuổi học trò .
Tôi hỏi : Rứa bữa nớ cha tui nói chi mà
mấy ông đâm ra đàng hoàng tử tế với tui
vậy ?
Ông lão mỉm cười : Ông già của mụ canh
bọn tui tan
trường thì dẫn ra phía sau chùa Linh Giác vắng người qua lại, đi mé mé về phía
nhà thờ Hà Đông, đến đứng dưới ngôi nhà lầu gỗ ..
- Trường mẫu giáo Thánh Tâm của mấy sơ... Tôi
chen vào . Mà dẫn đi loanh quanh làm chi
cho mệt ta !
- Ổng có ý đồ mà
. Kè đi như kè tù như vậy, bọn tôi đủ chết khiếp. Nhưng ông làm như không hề
biết chuyện gì .Ông vui vẻ cho mỗi thằng một đồng, hỏi thằng nào thiếu tiền nộp
báo cho Thầy thì ông cho mượn, bao giờ tết đến có tiền mừng tuổi thì trả cho
ông cũng được. Bây giờ ông ra vẻ buồn
rầu hỏi thăm có đứa nào biết kẻ đã bôi bậy lên tập vở con gái
ông, vấy mực làm bẩn quần áo, cả xé mũ
nó ,thì ông cho thằng đó ... tiền
thưởng.Ba thằng tôi cũng được thưởng nữa . Ba thằng đứng như trời trồng, gió
buốt lạnh mà mồ hôi tuôn dầm dề .Biết ăn tiền của ông này là mắc họng,biết ba
ông bố ở nhà cũng rõ mười mươi câu chuyện.Sẽ no đòn đây Mà rồi sẽ bị thầy hiệu trưởng đuổi học nữa . Mỗi thằng sợ hãi chĩa
một ngón tay lên trời, lập cập hứa từ nay sẽ không tái phạm .Chờ ông quay đi,
bọn tôi ù chạy một mạch.Lối đó về nhà thằng nào cũng gần .Hôm sau đi mua kẹo
kéo,ba thằng đều quay vô mấy số chín mười không hè .Ba cây dài,chập vô thành cả
thước,chia hết cho bọn con trai đi quét lớp bữa đó .
- Như vậy sao cứ thấy tui đâu là né !
- Là vì trước khi cho bọn tui về,ông
hăm : Từ nay về sau, bất cứ đứa nào
trêu chọc con ông,ông sẽ báo cảnh sát ..xẻo cu !
Tôi bật cười : hèn chi mà lâu ngày gặp
tui,ông cứ nhòm nhòm,cười cười .
Ông lão đính chính : Sao mà lâu ngày
được ?Bữa mụ đi bỏ phiếu,rồi mới tuần rồi
lên bưu điện lĩnh lương hưu ...
À hôm đi bầu cử .Trên tay tôi có tới sáu chiếc
thẻ cử tri : của mẹ, bà dì Năm,chị Hạ Em hai chị dâu. Hai bà cụ không biết
chữ, mùa bỏ phiếu nào tôi cũng tự giác
nhận lấy chức vụ « thư kí
riêng » cho các cụ,còn ba bà chị trình độ đầy người nhưng đi chữa
bệnh vắng nhà .Phòng phiếu rất đông,dù tôi đã chọn thời điểm giữa trưa, lúc mọi
người nghỉ ngơi.Có lẽ ai cũng « tính
toán » như tôi , nên hàng xếp thật dài. Cậu Bé nhà tôi có chân
trong tổ bầu cử, nhưng lúc đó đang bận tiếp khách,hình như
ở đài truyền hình
về .Thôi đành phải xếp hàng vậy. Chợt có
một bàn tay sần sùi,đen đúa ở đâu thò ra
giật lấy xấp thẻ của tôi,tiếp theo là giọng ồ ồ như quát : Đưa coi nà ,
,mình mụ mà
bỏ chi cả xứ ri ! Tôi líu ríu
đi theo
bóng một dáng người gầy gò, nhỏ
thó,chân mang giày da bảnh bao. Những người đứng mặt nhìn vào gáy kẻ khác quay
ra
xì xào,ê ê ai cho chen ngang, ai cho bỏ giùm
đó ,người ta xếp hàng từ mai chừ (ý nói lâu lắm ).Tôi luýnh quýnh bước,tay đưa
cao xấp thẻ dày,miệng cười lỏn lẻn :Thôi thôi xí xóa,thông cảm chút đi mà .Tui đại diện cho các bà lão trong nhà, bảy tám bà lận .Có một
giọng rất to : Có một bà già đẻ ra mình mà dám kêu bảy tám bà !
Tôi hớn hở ra về . Nhưng thực ra mãi đến dịp đi đưa
cô con gái chị Nhụy
xuống
nhà chồng tận Bảo
Lộc,tôi mới có cơ hội cùng ông bạn học hồi tưởng lại giòng kỉ niệm
xưa . Ngày ấy,qua
tuổi mười một, chúng tôi đứa trường nam, kẻ trường nữ, đứa hướng tây, kẻ hướng
đông , ở cùng xóm mà chẳng hề gặp nhau .
Mười tám tuổi
chúng tôi cùng sinh hoạt thanh niên
trong thôn khi quê hương được giải phóng ,nhưng thỉnh thoảng mới
có dịp đi lao
động, họp hội, biểu diễn văn nghệ chung với bọn « tiểu yêu » này,do
tôi được phân
công phụ trách Đội thiếu nhi , suốt ngày nhảy nhót với bọn nhóc như Hoa Tre Rồi
đi sư phạm, tôi về tận Đồng Nai, ông bạn ở lại Lâm Đồng,dạy một trường
huyện.Góa vợ,nuôi hai con , vất vả lắm . « Ta lớn lên rồi xa trường
huyện, trang vở ngày xưa xếp để dành » ( thơ Trần Ngọc Hưởng ) Trang vở
của chúng tôi tuổi trường làng cũng xếp kín ở một góc nào đó, để dành, cho đến
lúc tóc người nào cũng hai màu, mặt mũi
hom hem, mới dần mở ra .
Ông bạn bây giờ có các con đều trưởng
thành,cha làm công việc quản lý một quầy thuốc nông nghiệp, chuyên trị bệnh,
phòng bệnh cho cây cối,công việc không liên quan đến tôi.
Lĩnh thêm lương tháng,rồi có vườn nữa, hăng
hái việc thôn trên ấp dưới .Tôi biết
như thế vì ông ấy là em họ anh rể
tôi,chồng chị Nhụy .
-
Tôi
thấy tức cười vì nhớ lại cái hồi tụi mình
học lớp ba thầy Anh.Hồi nớ mụ đi học ưa xách to òng teng cái bình mực, điệu đà chảy nước
.Mà làm tàng bỏ cha .Còn tụi tôi thì bẩn thỉu vô cùng,cả năm tắm táp mấy lần
thôi, lại nghịch như quỷ, thấy mụ là muốn chọc
khóc cho bõ ghét .
-
Cho nên mới bị hăm he ,chết khiếp, cho đáng
đời.
-
Nhưng
thấy mụ bây giờ tui nhận ra liền. Mấy thằng quỷ kia có đứa không nhớ đó
.Ông lão khoe như kể công. Tôi nhớ có hôm lên trạm xá Phường Tám để chích thuốc
vì cái tay bị thương,có một ông lão ngẩn người nhìn tôi khá lâu, bỗng vỗ đùi
đét một cái : Ôi trời,con Xí hồi ở trường Trung Bắc ... nhưng dù tôi bảy tuổi hay bảy mươi thì vẫn là tôi !
Ông bạn già tâm sự : Hồi tôi
xin chuyển về Dalat,mấy ổng kêu, nè anh
còn trẻ quá,chưa đủ
ủ tiêu chuẩn đâu, chịu khó chờ thêm vài năm nữa đi .Cạy cục về đến đây, có
ông lại phán : Anh có tuổi rồi,phải ưu tiên cho lớp trẻ chứ .Thua !
Thôi ở đâu cũng cố làm hết cái cảnh trẻ già của mình .Bây giờ các cụ qui tiên
cả, có mấy ông cớ Canh Kem nhà mụ thuộc diện cao niên, mình lại được coi là trẻ
.Còn đi với lớp ông Bé nhà mụ, thì tui diện già .Ôi sao cũng được.
Trẻ hay già, đâu phải chỉ mình ông
mắc nạn. ?Khi bọn Dalat chúng tôi mới về công tác ở Đồng Nai, đứa nào cũng
vừa rời trường phổ thông, bị chê là « non choẹt »,bởi đồng nghiệp đều
là những thầy cô đã có thâm niên trong nghề,còn bạn cùng khóa rất nhiều người đã từng là sinh viên các đại
học Khoa học, Văn chương giữa Saigon mấy năm liền .Gồng mình để ít ra đỡ bị chê
. Nhưng khi tôi trở lại làm học trò,tôi
tất nhiên biết mình thuộc diện « quá đát » rồi. Hoa Tre và tôi hồi đi
học làm cô giáo có chung nhiều kỉ niệm, thôi bây giờ cứ cho là đẹp vậy, dù hồi
ấy thì buồn đau lắm. Hai đứa tôi quen với một sinh viên từ
tỉnh lên, hơn Tre độ dăm tuổi, tất nhiên trẻ hơn tôi rất nhiều, do
ở trọ chung phố, cùng đi thư viện, và
,có bữa xe anh chàng này bị khóa chung một chùm xích sắt với Tre .Số là hai đứa
tôi có tật khóa chùm « cho tiện » mỗi khi đi học,đi thư viện,đi ra
phố , cả khi đi chơi đâu đó .Có một bữa tôi đau nằm nhà, Tre một mình giong
ruổi. Theo thói quen, hễ cứ dựng xe vào một cái cột nào đó là... xỏ khóa luôn
chiếc xe đạp
kế bên.Hôm ấy anh kia đang đi học bỗng phải ra về, mà Tre thì đang vùi đầu
vào trang sách, cho đến khi thư viện đóng cửa .Họ đụng độ nhau ở nhà xe .Cô
nàng đãng trí bị sợi xích sắt to đùng quật vào tay đau điếng,lại phải nhẫn nhịn
xin lỗi rối rít .Trời nhá nhem, không ai nhận ra ai, nhưng chủ nhân chiếc xe
đạp cao kềnh nhận ra đối phương có gì đó là lạ, nên tò mò theo dõi. Hồi đó tôi
có một chiếc nón vải nhung rộng vành rất đẹp, có hai lớp nâu và đỏ, đội bên nào
ra ngoài cũng được, món quà tỉnh đoàn Đồng Nai tặng dịp về thủ đô dự đại hội
cháu ngoan Bác Hồ với bọn trẻ ,Tre cũng sắm một chiếc tương tự như thế ;
áo quần hai đứa
c
ùng kiểu, cùng màu vải giống nhau, mỗi đứa đều đeo ở cổ tay một cái
còng thép trừ tà ,túi xách đi học cũng sắm một kiểu giống hệt nhau, nên đôi khi
mới thoáng trông, đã có một vài người nhầm .Nhưng chàng sinh viên thì phân biệt
rất rõ sau một vài lần về cùng đường với chung tôi : một bà già, một con
què !Có thể là nhẫn tâm, nhưng anh ta nói to rõ sự thật,thì mọi chuyện
bỗng trở nên bình thường . Tre thản nhiên đón nhận. Tre bảo, từ này em nghe
lâu, riết quen, từ hồi em còn bé xíu kia
. Tre đã đón nhận không chỉ một lần, riêng tôi thấy ngộp thở .
Nhưng tôi đã thở hắt ra, chỉ một
thời gian ngắn sau đó.Hai đứa bỗng nhiên phải nhập viện vì bị sốt cao .Trong giấc ngủ lơ mơ giữa đêm
khuya,tôi nghe có tiếng cười đùa của
những sinh viên trực : sư phạm năm hai gì mà già khú đế,còn cái con này
chỉ có một tay thôi mày ơi, sao ra đi
dạy được !Tôi thấy Tre nghiêng người, úp mặt xuống gối .
Tôi về lại Dalat, lớp đồng nghiệp
cùng khóa nhỏ hơn tôi sáu tuổi, đều thuộc diện « chưa có kinh nghiệm đứng
lớp » trong khi những người cùng một độ tuổi với tôi đều đã có thâm niên, đã vào biên chế, đảm nhận những
chức vụ quan trọng trong tổ, trong
trường .Nhiều người đến dự những tiết dạy của tôi, nhận xét thẳng thắn
:, còn mang phong cách cấp hai .nghĩa là còn non nghề lắm .Tôi hiểu,vì tôi
từ đấy mà ra đi .Tôi tập cho mình không nên buồn,mà tự an ủi : đây là cơ hội để cho mình cố gắng.Kẻ chê phải
là thầy ta đó .Một năm nghỉ chữa bệnh, năm sau tôi về trường mới, ngôi
trường nữ bảy năm đèn sách trong lao
nhọc và hân hoan,với biết bao tình nghĩa thầy cô trao trọn vẹn một tấm lòng,tôi
được một bậc đàn anh nhận xét, một hiệu phó chuyên môn, và tôi xem đó như là
phần thưởng :không phải cô giáo cấp hai mới ra trường đâu. Có thể tôi kiêu
ngạo, dù lúc đó tôi đã chọn một con đường đi có vẻ ngược chiều với mọi người,
ngược đời nữa, con đường hạ mình, vâng lời, nghèo khó . Nhưng tôi biết ,trong
cái non trẻ, tôi có cái chất « tra » và ngược lại .
Ông bạn kết luận lúc xe gần về đến
nhà : Bây giờ tôi lại thấy quí cái tuổi lên bảy trong tuổi gần bảy mươi
của mình. Nó hồn nhiên,trong trẻo và thanh thản.
Thôi tôi xin lại của ông một từ
thôi : thanh thản .
Nguyễn Xuân.
No comments:
Post a Comment