Wednesday, September 23, 2015

chuỗi thời gian - áo len tặng mẹ

                        CHUỖI THỜI GIAN

                          1.CHIẾC ÁO TẶNG MẸ

      Một trưa  chủ nhật gần sang đông, tôi phải lên tận Vạn Thành ,làng hoa nổi tiếng của Dalat , cách nhà tôi hơn   hai giờ đồng hồ đạp xe lọc cọc đi về, để tìm thăm học sinh chủ nhiệm . Nhà  các em ở trong mãi  Tà Nung (từ Vạn Thành phải đi vô thêm mấy cây số nữa) sống trọ trong một nhà trẻ , cũng là cơ sở của các chị tận hiến giữa đời. Người giám hộ của đám học trò tôi ,chị phụ trách dòng tu ,hứa sẽ chở tôi đến tận nhà chúng , trực tiếp gặp bố mẹ .Tôi đến khá sớm. Khi chú xe thồ thả tôi ở ngay địa chỉ cần tìm thì cổng nhà trẻ  vẫn đang im ỉm khóa . Tôi bỗng thấy …Tôi cố lết lên một con dốc ngắn , vòng qua sân sau của khu nhà thờ xứ, nhủ rằng nơi đây sẽ có chỗ … miễn phí .Nhà thờ ba bề bốn bên cửa đóng then cài , trong  sân không một bóng  người, chỉ có những chú chim sẻ chốc chốc vụt bay lên . Tôi chợt nhớ ra, cũng như nhà  thờ Hà Đông bên xóm tôi và các nhà thờ làng đều không hề có công trình phụ .Đã có lần tôi phải “quá giang” nhà một chị giáo dân gần đấy . Nhưng ở đây tôi không quen ai cả . Hai bên đường làng hoa có nhiều ngôi nhà đẹp , cổng vào giữa trưa đều đóng kín . Trông ra xa xa có hai bà cụ đang dắt nhau qua đường, tạt vào một cánh cổng , tôi vội vàng đi theo. Một bà mặc áo len màu xám tro đã cũ, bà kia khoác chiếc mới toanh màu mỡ gà có kiểu đan với những hoa văn vô cùng độc đáo ,hiện lên từ thân áo, tay áo .Họ nhẹ nhàng ngồi xuống một chiếc ghế đá đặt ở mé sân, bên dãy chậu cảnh đầy hoa sặc sỡ , lưng quay ra ngoài .Từ trong nhà bước ra một phụ nữ, dáng cao gầy , tóc túm gọn sau gáy ,trạc tuổi tôi,nhưng trong chiếc áo trắng cổ tròn tròng đầu  kiểu đàn ông ,hoa văn đan chi chít, mà phương tây gọi là áo aran , trông chị khá đầy đặn,trẻ trung 
Chị trao cho hai bà cụ chiếc  túi ni lông trong suốt, nhìn thấy rõ một cuộn len  tiệp với màu áo mới của một cụ.Thấy tôi trờ tới, vẻ mặt đỏ ửng thẹn thùng, miệng ấp úng thì chị hiểu ngay .Chị dẫn tôi men theo mép hiên bên hông nhà , chỉ cho tôi một căn nhà gỗ nhỏ khuất sau khu nhà lồng  trồng hoa .Chị còn đi thêm cùng tôi một đoạn,qua hai cái trụ sắt cao giăng dây phơi đồ.  Có một đôi gióng mẹt đung đưa dưới sợi dây  thép to , dài và chắc . Lòng mẹt  ngập nắng trưa ,ngập lên hai chiếc áo len  được trải rộng , những ống tay áo thò ra ngoài .Chưa bao giờ  tôi thấy kiểu phơi áo len độc đáo như thế . Tôi cũng  nhanh chóng nhận ra có một chiếc đồng màu, đồng dạng cỡ  ,đồng hoa văn với một áo cụ bà trong sân đang mặc .Chà, các cụ bây giờ mà cũng biết chơi “áo cặp” nữa chứ . Gần nửa giờ sau , khi tôi hoàn thành “sứ mạng” ,tìm ra vòi nước trước sân rửa tay thì mọi người đều biến mất .Đôi gióng mẹt bên hông nhà cũng không còn . Bỗng dưng tôi thấy tiếc rẻ , bởi tôi đang có dự định sẽ học chị các đan mẫu hoa văn này . Bà chị con gái  dượng Trí có nhờ tôi đan cho mẹ chồng chị một chiếc áo mới , đổi lại chị sẽ bỏ công may cho tôi chiếc áo dài đi dạy. Tôi đưa ra mấy mẫu kiểu hoa văn nhưng chị đều không ưng ý .Nhưng  bây giờ tôi biết làm sao . Chị giám hộ đã nhá điện thoại,  chiếc Honđa cũ đã dựng bên bờ rào nhà thờ .Tôi còn một trách nhiệm lớn lao phải hoàn thành trong chiều nay . Côn g việc của  tôi sau đó  diễn ra trôi chảy .Tôi còn được chị phụ trách nhà trẻ dẫn đi thăm khu vườn cà phê sum suê, ngút ngàn của họ trước khi về lại  bên  cuối bờ rào nhà thờ Vạn Thành . Tôi đã hẹn chú xe ôm ở đây .Đồng hồ chỉ bốn giờ rưỡi ,chỉ dăm phút nữa có xe sẽ đón tôi về .Tôi đứng khép người sau một bụi cây to để tránh chia trí  những người ở trong  nhà thờ dự lễ chiều.Nắng trưa đã tàn tự bao giờ .Bầu không khí buốt lạnh ẩm hơi nước trùm lên quanh tôi, thốc vào mặt , nghe tê cả lòng bàn chân .Tôi một tay ôm ngực, tay kia chống cằm , túi xách đeo chặt một bên vai ,mắt đăm đăm nhìn về phía cuối đường, nơi sẽ  xuất hiện chiếc xe thồ đến đón . Đã có lần tôi cũng đứng ở đây và khốn khổ tìm xe . 

         


   Hôm ấy do mãi  lân la đi thăm mấy nhà phụ huynh, khi tôi chợt nhớ ra đã đến giờ về thì trạm xe thồ ngay ngã ba này không còn  đưa đón khách nữa  .Tôi vô cùng hoảng sợ .  Nơi  đây vẫn là một phường nội thành của Dalat mà sao lại cách trở đến thế . Tôi chỉ cần ra  khỏi nơi này sớm nhất, vì tôi biết ngay đầu thác Cam ly cách đây dăm cây số  có một khu chợ nhỏ , dân cư khá đông, có hẳn một trạm xe thồ .Nếu họ chém chặt vì lý do chiều muộn, trời gió lạnh thì tôi cũng sẵn lòng chấp nhận. Tôi  rất muốn quay lại nhà một trong những phụ huynh ban chiều ,  mong  họ giúp đỡ , nhưng như thế tôi lại phải cuốc bộ vài  cây số nữa .Tôi cứ đứng co ro bên  cuối rào nhà  thờ như hôm nay  ,bên trong mọi người đang sốt sắng dâng lễ,còn tôi lại rất muốn khóc . Vừa lúc ấy, một thanh niên độ chừng ba  mươi tuổi thong thả đạp xe qua .Tôi  mừng hết lớn, há miệng định gọi thì tự nhiên anh ta đã dừng lại, giọng hỏi han như đã từng quen biết tôi  Một người học trò cũ ! Hơn chục năm rồi , anh ta vẫn còn nhận ra tôi ,nhưng tôi thì quả là tôi không nhớ .Tôi không phải giải thích gì thêm .

          Chợt có một bàn tay  đặt nhẹ lên vai khiến tôi giật mình .Chị chủ nhà ban nãy .Chiếc áo aran  trắng với dày đặc hoa văn đẹp chị mặc ban trưa  đã được khoác lên một chiếc jacket may bằng vải jean dày , khuy  cài kín , ấm áp . Miệng chị mỉm cười , và tôi thì mừng rỡ . Chị hứa sẽ  chỉ vẽ thật cụ thể các mẫu áo tôi cần, bằng cách nhờ các em trọ nơi nhà trẻ chuyển thư hộ .Lễ chiều đã tan , một đám trẻ ùa ra cổng ; kìa hai chiếc áo mỡ gà ban trưa 
!.Bây giờ các cụ mặc nó ngoài chiếc áo dài màu nâu đậm, như càng tôn hai  chiếc áo len rất vừa vặn, rất dày, rất ấm và rất đẹp .Họ trùm khăn nhung  đen ,một món tóc bạc phất phơ trong gió chiều. Hai cụ đi qua tôi, nắm chặt tay nhau ,đôi gò má đỏ au ,khỏe mạnh .Có một cụ tay cầm chiếc que sắt nhỏ xíu .Tôi sững sờ .Cả hai đều mù .Họ đi xa dần ,lưng còn thẳng lắm, như hai thiếu nữ .Chị áo cardian giải thích , đó là hai bà cô song sinh của chị .Các cụ đã tám tư, mộ đạo, vui vầy bên con cháu .Chị nói nhỏ ,miệng tủm tỉm ,thích ăn mặc đẹp lắm .Có đứa cháu gởi len về cho là nằng nặc nhờ đan .Tôi chợt thấy nhớ mẹ .  Đã lâu lắm tôi chưa đan áo mới cho cụ  .Có lẽ sau cBẵng đi một thời gian, tôi không có dịp trở lại Vạn Thành,  vì một lý do đơn giản, trường chuyên  của tỉnh nằm tương đối gần khu vực này đã mở thêm  nhiều lớp thuộc  hệ không  chuyên .Tôi đã đan được áo mới cho mẹ . Cụ có nhiều áo len đẹp nhưng tỏ ra  yêu thích chiếc áo mới đó lắm , có dịp đi đâu là lấy mặc .Những lúc ấy,tôi lại thấy trong đầu hiện hai “thiếu nữ” đáng yêu của tôi .Cầu mang các cụ luôn khỏe mạnh .

         Mẹ tôi đi xa . Trong quan tài nhỏ,  đám con cháu gửi theo cho cụ những bộ áo quần mới của cụ , áo dài, áo len, cả chiếc áo mới  tôi tặng . Vẻ mặt mẹ bình thản .Vâng ,mẹ đã hoàn tất đời người, đã chấm hết cuộc hành trình làm mẹ .Nước mắt chúng tôi tuôn rơi.Nguyện xin  ở nơi xa, mẹ luôn vui và ấm áp


Mấy tuần sau , có chị hàng xóm đến thăm, dẫn theo một người khách .Ôi, chị  ở Vạn Thành.!Không ngờ chị vẫn còn nhớ tôi .Hôm nay trời ấm hơn,chị mặc áo len màu xanh biển đậm , đan trơn kiểu áo cardigan , mà ở đây  chúng tôi vẫn gọi là áo bà lai .Hôm trước cha xứ bên nhà thờ  ghé thăm gia đình tôi  cũng khoác  một chiếc màu lông chuột rất mới với kiểu như thế , rồi sau thánh lễ chủ nhật tôi cũng thấy ông khoác ngoài áo chùng ra tiếp khách ở sân , các bà  già xúm xít khen cha có áo đẹp, khiến ông cha xứ ngoài bảy mươi cứ cừơi mãi .Người ta bảo “già được bát canh, trẻ được manh áo”,đó là hạnh  phúc lớn lao nhất .Nhưng già có áo len mới thực sự là

 

niềm vui nhỏ nhoi cuối đời của họ .Chị Vạn Thành sung sướng cười to ,ồ thế hả ,vui nhỉ .Hình như suốt buổi chị liến thoảng mãi  điệp khúc ấy , vì câu chuyện của chúng tôi mãi xoay quanh chiếc áo len. Áo cha xứ nhà thờ xóm tôi  do chị đan .Chị còn nhận đan áo cho các ni sư trong các chùa .Chị kể có dạo các ni cô  trong một chùa nhận nuôi trẻ mồ côi thỉnh thoảng  lên nhờ chị cách tháo áo len cũ để đan lại . Áo len  mua chợ thường tháp lại bằng máy, nếu không biết rõ “kỹ thuật” của họ sẽ làm hỏng cả chiếc áo  .Khi nghe tôi khen kiểu  áo đẹp của các cụ  ở đây,chị kêu lên,ô ở nhà thờ con gà ( nhà thờ chính tòa ,ngay trung tâm thành phố )cũng có nhiều cụ mặc áo hoa văn độc đáo lắm .Chịu khó đi lễ ở đây vài lần, tìm ngồi sau lưng các cụ,ngắm nghía một lát  là học được  kiểu ngay .
 Nhưng tôi nhận ra chị hàng xóm suốt buổi hầu như rất ít nói ,nhất là đề tài về len,áo len .Hai  chị vốn từng là bạn thân thiết từ thời cùng học khóa  sư phạm áo nâu ,là khóa  đào tạo giáo viên tiểu học căn cơ nhất của tỉnh tôi ngày ấy .Họ cùng tuổi với người chị kế tôi , làm cô giáo từ khi tôi mới tập tễnh lên lớp sáu .Gọi là khóa sư phạm áo nâu vì đồng phục của họ là chiếc áo len nâu đỏ,đỏ yên chi  cùng màu với áo của học sinh trường chuyên tỉnh  hôm nay . Họ bây giờ cùng  cảnh góa bụa, phải bươn chải nuôi con ,nhưng còn một điều nữa, cả hai đều bỏ việc rất sớm, cũng vì hoàn cảnh gia đình .Đó là thế hệ thầy cô giáo ưu tú, bởi lẽ rất nhiều bạn bè họ đều giữ những vị trí cao trong trường,trong ngành giáo dục trước khi về nghỉ hưu .Nhưng tôi nhận ra chị hàng xóm suốt buổi hầu như rất ít nói ,nhất là đề tài về len,áo len .Hai  chị vốn từng là bạn thân thiết từ thời cùng học khóa  sư phạm áo nâu ,là khóa  đào tạo giáo viên tiểu học căn cơ nhất của tỉnh tôi ngày ấy 

.Họ cùng tuổi với người chị kế tôi , làm cô giáo từ khi tôi mới tập tễnh lên lớp sáu .Gọi là khóa sư phạm áo nâu vì đồng phục của họ là chiếc áo len nâu đỏ,đỏ yên chi  cùng màu với áo của học sinh trường chuyên tỉnh  hôm nay . Họ bây giờ cùng  cảnh góa bụa, phải bươn chải nuôi con ,nhưng còn một điều nữa, cả hai đều bỏ việc rất sớm, cũng vì hoàn cảnh gia đình .Đó là thế hệ thầy cô giáo ưu tú, bởi lẽ rất nhiều bạn bè họ đều giữ những vị trí cao trong trường,trong ngành giáo dục trước khi về nghỉ hưu .

Tôi tiễn khách ra về , qua cổng nhà  hai ông  anh đầu , lên đến tận đường lớn.  Bà chị dâu  cả đang loay hoay bày   mấy  chiếc nhựa ra sân để phơi một chiếc áo len lớn, cổ lọ và hai ống tay vắt ra ngoài. Đó là cách  giữ cho áo không bị chảy. Bây giờ nhà vườn ít phải gánh gồng , trong nhà không tìm đâu ra quang gióng để phơi theo kiểu Vạn Thành .Chiếc áo đàn ông ,màu xanh cô ban , còn mới và rất đẹp, lọai  len tốt nên áo chưa khô nhưng vẫn óng lên nhưng sợi lông trắng g .


     
Đó là áo của một ông khách bạn  của các anh tôi ,từ Nha trang lên chơi mấy hôm nay .Có lẽ khách sắp về nên mới mang áo giặt .Tôi rất ngạc nhiên và thích thú vị khách ở một vùng biển trời  nóng bức quanh năm,lại làm  chủ một chiếc áo sành điệu và đầy đặc trưng của miền đất lạnh này .Nhưng trong lúc tôi và chị Vạn thành dừng lại săm soi ,thì chị khuôn mặt chị hành xóm bỗng tái ngoét ,toàn  thân như co lại .Chị bước lập cập theo sau chúng tôi,đầu cúi gầm .Ra đến ngoài cổng,chị vẫn như chưa hoàn hồn .Khách và tôi phải đẩy  xe lên một đoạn  dốc ngắn,  nặng nề đẩy theo. Chúng tôi lo lắng hỏi han thì chị mệt nhọc bảo , tại thời tiết thôi . Rồi chị cứ dáng vẻ thẫn  thờ như thế cho đến khi chia tay tôi,  buồn bã ra về .Tôi đứng ngơ ngác nhìn theo .   (còn nữa )
      

No comments:

Post a Comment